Mizoram Laiholh ah ka rem lo ngai mi Biafang paruk.
Mizoram Laiholh ah ka rem lo ngai mi Biafang paruk.
Dipa.12.2017
The Phongpi Post ( ONP)
Cattialtu : Salai C Vanramdinmawi (Tenglam)
Columnist.
Ka palh mi zong a um men lai, hi hnu hmailei ah Laimi chungin mithiamsang tampi an hong chuak te lai Linguistics lei mithiam zong an um te lai i cu hna nih cun hi nak fiang le dikin an von hrilhfiah khoh te lai timi ruahchannak nganpi he.
1). Sualdainak ( Sual-Dai-nak) : Hi biafang hi a hleikhun in Sangau le a kiangkap khua hna ah YLA le LWA le LSA hruaitu upa hna nih an hman cucu mikip nih Laiholh upa hlah maw a si tiah Kan rak i cawn ve cio. Sualdainak timi hi Mirang nih Games a si lo ah Sport an timi hi a sawh duh mi cu a si rua.. Nain Laiholh in cun Sports timi cu Laiholh in cu *Zuamdainak* a si lo ah *Lentecelh* tiin hman a si i, David Van Bik le Chawn Kio Dictionary zong nih an chiah ning a si.
Sual-Dai-nak hun ti ko ah hin cun Games and Sport timi hi a kheng kho tak tak hnga maw ti hun zoh ah a). Sual b) Dainak hun ti tikah a tthalo lei deuh khi a sawh in a lang. Fel-dai-nak hna zong in ai dawh deuh ding khi a si caah. Hihi cu hmang tilo in Sports timi hi cu Lentecelh a si lo ah Zuamcawhnak tiin hong Kan hman piak hram hna sehlaw a ttha tuk hnga.
2). Zahkai : Hi biafang hi Sangau Sub-Headquarters YLA lei in a hong i thok mi si in a lang Sangau YLA branch hruaitu Pawl nih hin hi biafang hi hman an i lap ngai hna, Programme le Function ngeih nikhua ah Mipakhat biachim ding sawmnak heiti phunah khin "Zahkai mi Pu No Mang biachiam nak Zaka Kan pek " tiin an hman ka theih a tlawm lo. Zahkai timi hi Lai Cauk ka hmuh tawk ka rel mi le Lai Baibal Thiang zongah an hmannak ka hmu rih loh i, Stephen Ni Kio Lai Dictionary zongah Khan Zahkai timi hi a um in ka hngal lo, Mirang nih Respected tiah an hman mi Mizo nih Zahawm/ Zahkai tiah an hman mi khi kan i lak ve siin a Lang, Mirang nih Respected anti mi khi Laimi nih cun *Upatmi* tiah Kan hman i, hihi ai dawh ngai ngai fawn. Zahkai timi hi cu holh fonghlei a si lo ah holh porh deuh a si in a Lang.
3). Zaka : Hi biafang hi cu Laiholh biafang dik te a si ko nain Biafang hna hi a hman nak ding hmun le hma an ngeih cio lawng silo in hmannak ding zawn le sawh duh mi an ngei cio. Vawikhat cu Sangau function pakhat ah "Zahkai Pu No Ling biachimnak Zaka Kan pek " tiin an hman tthan, hi holh hi holh dik ngai a lo, a dik zawng a dik dengmang nain Ral Pawl hmailei an um lio ah hnulei kah len bantuk he ai khat. *Zaka* timi biafang hi Laiholh khengte a si ko, a chim duh mi hi thuh zong a thuk. A nain Zaka hi pumpak ca lawngah pek khawh a si lo, mitampi sinah Pakhat nak Tam sin lawngah *Zaka* cu awn khawh a si. Tahchunnak ah a duh paoh hrangah biachim khawhnak kha Laiholh upa telh ve Kan duh ko ah cun *A duh mi hrang paoh ah biachimnak " Zaka' ka awn* tiin hman deuh ding a si .. *Zakaa* timi biafang cu Mipakhat sinah a duh mi paoh cchimnak nawl silo in. Mitampi hrangah biachimnak nawl pek kha a si deuh.
4). Biakhat tlai in : hihi Lai Students Association nih an biatlangtar ah an hman I, Theihternak siseh cachuah an ngeih paoh ah an catial donghnak ah khin *Biakhat tlai in* timi te khi a tar chih Peng, ai dawh zong ai dawh ngai. Laimi lungrual in um hna usih tinak deuh khin ka ruah I, thazaang zong a ka pek bak ve. Biakhat tlai in timi hi Italian/ Latin in *Una Voce* timi in an i lak mi a si, Una Voce timi cu Mirang holh Dictionary nih a chiah ningah cun *With one Voice* tiin a chiah.
Una Voce timi Biakhat tlai in timi in an chiah nak hi LSA hruaitu hmasa Mizo holh hmang Pawl nih *Thukhat vuan in* tiin an rak chiah hmasa siin a lang, cucu Laiholh Kan van uar deuh deuh ve tikah Kan Mah Laiholh tein chiah ve duhnak lungthin a hong chuak I, Una Voce timi with One Voice timi kha Laiholh in let tilo in.. Mizo holh in a um cia mi Thukhat vuan in timi tu kha *Biakhat tlai in* tiin an leh ve top siin a Lang. Una Voce timi hi dikte in leh ah cun *Aw khat cawi in* a si lo ah *Awkhat chuah in* tiin a dik deuh suamau ko.
5). Ruahpaklo : Hi zong hi Sangau khawharin ah ka theih mi tthiam thiam a si. "Ruakpaklo tein biachim dingin Nan ka auh mi hi" tiin an hman hawi.
6). Naichailo : hihi cu holh palh deuh cu a si rua, G.Biak Nawl hla phuah ah *Naisailo* tiin a hman Nai - nih cun a hlat lo ti a sawh. Sai - nih colcangh a langhter, Lo- nih a si loh ti a fianh. Cutikah Nai Sai lo nih cun Lung a thawn lomi, Lungthul lo, bia ah a dir mi. Tinak a si. Ko i, Naichailo ah hin cun Chai nih hin sullam a kheng lo ngai ngai.
Hibantukin ca ka tial tikah a dik bik hrumhrim Kati lo, hinak in a dik deuh mi zong a um ko Lai.
Salai C Vanramdinmawi
( Tenglam)
Laitlang
LADC Area
Dipa.12.2017
The Phongpi Post ( ONP)
Cattialtu : Salai C Vanramdinmawi (Tenglam)
Columnist.
Ka palh mi zong a um men lai, hi hnu hmailei ah Laimi chungin mithiamsang tampi an hong chuak te lai Linguistics lei mithiam zong an um te lai i cu hna nih cun hi nak fiang le dikin an von hrilhfiah khoh te lai timi ruahchannak nganpi he.
1). Sualdainak ( Sual-Dai-nak) : Hi biafang hi a hleikhun in Sangau le a kiangkap khua hna ah YLA le LWA le LSA hruaitu upa hna nih an hman cucu mikip nih Laiholh upa hlah maw a si tiah Kan rak i cawn ve cio. Sualdainak timi hi Mirang nih Games a si lo ah Sport an timi hi a sawh duh mi cu a si rua.. Nain Laiholh in cun Sports timi cu Laiholh in cu *Zuamdainak* a si lo ah *Lentecelh* tiin hman a si i, David Van Bik le Chawn Kio Dictionary zong nih an chiah ning a si.
Sual-Dai-nak hun ti ko ah hin cun Games and Sport timi hi a kheng kho tak tak hnga maw ti hun zoh ah a). Sual b) Dainak hun ti tikah a tthalo lei deuh khi a sawh in a lang. Fel-dai-nak hna zong in ai dawh deuh ding khi a si caah. Hihi cu hmang tilo in Sports timi hi cu Lentecelh a si lo ah Zuamcawhnak tiin hong Kan hman piak hram hna sehlaw a ttha tuk hnga.
2). Zahkai : Hi biafang hi Sangau Sub-Headquarters YLA lei in a hong i thok mi si in a lang Sangau YLA branch hruaitu Pawl nih hin hi biafang hi hman an i lap ngai hna, Programme le Function ngeih nikhua ah Mipakhat biachim ding sawmnak heiti phunah khin "Zahkai mi Pu No Mang biachiam nak Zaka Kan pek " tiin an hman ka theih a tlawm lo. Zahkai timi hi Lai Cauk ka hmuh tawk ka rel mi le Lai Baibal Thiang zongah an hmannak ka hmu rih loh i, Stephen Ni Kio Lai Dictionary zongah Khan Zahkai timi hi a um in ka hngal lo, Mirang nih Respected tiah an hman mi Mizo nih Zahawm/ Zahkai tiah an hman mi khi kan i lak ve siin a Lang, Mirang nih Respected anti mi khi Laimi nih cun *Upatmi* tiah Kan hman i, hihi ai dawh ngai ngai fawn. Zahkai timi hi cu holh fonghlei a si lo ah holh porh deuh a si in a Lang.
3). Zaka : Hi biafang hi cu Laiholh biafang dik te a si ko nain Biafang hna hi a hman nak ding hmun le hma an ngeih cio lawng silo in hmannak ding zawn le sawh duh mi an ngei cio. Vawikhat cu Sangau function pakhat ah "Zahkai Pu No Ling biachimnak Zaka Kan pek " tiin an hman tthan, hi holh hi holh dik ngai a lo, a dik zawng a dik dengmang nain Ral Pawl hmailei an um lio ah hnulei kah len bantuk he ai khat. *Zaka* timi biafang hi Laiholh khengte a si ko, a chim duh mi hi thuh zong a thuk. A nain Zaka hi pumpak ca lawngah pek khawh a si lo, mitampi sinah Pakhat nak Tam sin lawngah *Zaka* cu awn khawh a si. Tahchunnak ah a duh paoh hrangah biachim khawhnak kha Laiholh upa telh ve Kan duh ko ah cun *A duh mi hrang paoh ah biachimnak " Zaka' ka awn* tiin hman deuh ding a si .. *Zakaa* timi biafang cu Mipakhat sinah a duh mi paoh cchimnak nawl silo in. Mitampi hrangah biachimnak nawl pek kha a si deuh.
4). Biakhat tlai in : hihi Lai Students Association nih an biatlangtar ah an hman I, Theihternak siseh cachuah an ngeih paoh ah an catial donghnak ah khin *Biakhat tlai in* timi te khi a tar chih Peng, ai dawh zong ai dawh ngai. Laimi lungrual in um hna usih tinak deuh khin ka ruah I, thazaang zong a ka pek bak ve. Biakhat tlai in timi hi Italian/ Latin in *Una Voce* timi in an i lak mi a si, Una Voce timi cu Mirang holh Dictionary nih a chiah ningah cun *With one Voice* tiin a chiah.
Una Voce timi Biakhat tlai in timi in an chiah nak hi LSA hruaitu hmasa Mizo holh hmang Pawl nih *Thukhat vuan in* tiin an rak chiah hmasa siin a lang, cucu Laiholh Kan van uar deuh deuh ve tikah Kan Mah Laiholh tein chiah ve duhnak lungthin a hong chuak I, Una Voce timi with One Voice timi kha Laiholh in let tilo in.. Mizo holh in a um cia mi Thukhat vuan in timi tu kha *Biakhat tlai in* tiin an leh ve top siin a Lang. Una Voce timi hi dikte in leh ah cun *Aw khat cawi in* a si lo ah *Awkhat chuah in* tiin a dik deuh suamau ko.
5). Ruahpaklo : Hi zong hi Sangau khawharin ah ka theih mi tthiam thiam a si. "Ruakpaklo tein biachim dingin Nan ka auh mi hi" tiin an hman hawi.
6). Naichailo : hihi cu holh palh deuh cu a si rua, G.Biak Nawl hla phuah ah *Naisailo* tiin a hman Nai - nih cun a hlat lo ti a sawh. Sai - nih colcangh a langhter, Lo- nih a si loh ti a fianh. Cutikah Nai Sai lo nih cun Lung a thawn lomi, Lungthul lo, bia ah a dir mi. Tinak a si. Ko i, Naichailo ah hin cun Chai nih hin sullam a kheng lo ngai ngai.
Hibantukin ca ka tial tikah a dik bik hrumhrim Kati lo, hinak in a dik deuh mi zong a um ko Lai.
Salai C Vanramdinmawi
( Tenglam)
Laitlang
LADC Area
Comments